Sla de krant open en het gaat erover: bewegend leren en talloze prachtige nieuwe initiatieven, methodes en co creaties die opbloeien om onze kinderen bewegend te kunnen laten leren.

Waarom? Hierom! 

> klik rechtsboven op het tandwieltje om dit bericht door te sturen of te printen. 

1. Kinderen moeten veel bewegen; al vanaf de geboorte. 

2. Het brein profiteert van beweging: motoriek en geheugen betreffen zelfs dezelfde neurale systemen. 

3. Dans combineert beweging met muziek en zou hypothetisch de ideale leeromgeving kunnen zijn. 

4. De kleine hersenen zijn verantwoordelijk voor het leren van nieuwe bewegingen. Dit hersendeel is actiever bij beweging op muziek (dans) dan bij beweging zonder muziek. 

5. Wanneer kinderen zich motorisch onvoldoende ontwikkeld hebben, dit ook van invloed is op de leerprestaties. Daarom is bewegen voor jonge kinderen een daadwerkelijke levensbehoefte.

6. In de jonge kind periode (0-6) worden veel belangrijke functies grotendeels ontwikkeld door het kind te laten spelen, ontdekken en bewegen. Ontwikkelt een kind deze vaardigheden voor het zevende levensjaar niet, dan ontstaan er op latere leeftijd leer- en gedragsproblemen.

In Nederland zijn veel jonge kinderen met een andere moedertaal dan het Nederlands. Om deze kinderen en hun ouders een plek te geven in onze maatschappij, is het fijn om zo vroeg mogelijk met het Nederlands te beginnen. De taalgevoelige periode duurt maar tot het zesde levensjaar, daarom is het essentieel dat jonge kinderen en hun ouders hier goed in begeleid worden. 

Maar wat is dan de juiste begeleiding?

Na 20 minuten zitten is ons brein al bijna niet meer actief. Met baby's, peuters en kleuters zitten, is eigenlijk nutteloos; zij leren het meest door te bewegen en te spelen. Door met hun lichaam en hun zintuigen concepten te ervaren (zoals hoog en laag, breed en smal, vormen, gooien met blaadjes, hun lichaamsdelen laten dansen op muziek) waar vervolgens door een professionele begeleider met een Nederlandse moedertong de juiste begrippen bij worden benoemd. 

Hij luistert he-le-maal niet!

Zo was ik een paar jaar geleden in Gouda op een basisschool in een kleuterklas. De leerkracht waarschuwde me van tevoren al: "Van hem hoef je niets te verwachten hoor, hij komt net uit Polen en hij doet zo vervelend in de klas. Hij doet niet eens mee aan een kringgesprek en hij luistert ook he-le-maal niet." Meestal moedig ik leerkrachten aan om de les mee te doen, maar deze leerkracht had volgens mij een ander beeld nodig van deze leerling. Ik vroeg haar om aan de kant te gaan zitten en om de kinderen te observeren. 

Zo gezegd, zo gedaan. De jongen kroop rechts achterin de hoek, niet echt van plan om er nog uit te komen. Gelukkig had ik mijn toverstokjes meegenomen. "Kom allemaal maar eens lekker bij me zitten." begon ik dapper. Gelukkig, de jongen zag de toverstokken en kwam er ook bij zitten. "Het is koud vandaag hè, brrrrrr!" poogde ik, met mijn handen wrijvend over mijn armen. Hij knikte, wreef ook met zijn handen over zijn armen. Ik danste de Skaters Waltz met deze kleuterklas. Een fijne sfeer en in de tussenstukjes zitten steeds 5 accenten waarop we met onze toverstok ineens allemaal een rondje konden draaien op het ijs. Precies op de maat. Na een keer proberen wisten alle kinderen waar ze aan toe waren, nu gingen we het hele muziekstuk uitdansen; ze mochten het aantal draaien ook benoemen: 1e 2e 3e 4e 5e. 

De jongen klaarde op. Muziek aan en zwieren maar! Alle kinderen oefenden met schaatsen, achteruit en vooruit. Door af te kijken bij de andere kinderen wist hij ook wat de bedoeling was. Toen kwam het eerste tussenstukje, de spanning was voelbaar in het speellokaal. De juf zat met een rechte rug en haar wenkbrauwen omhoog te wachten op wat haar kinderen zouden doen. Meestal draaien alle kleuters de eerste keer vaak lekker op hun eigen timing en roepen een keer "4! Eh... 5!" tussendoor. De jongen keek omhoog, luisterde naar de impuls vanuit de muziek en draaide precies op de telling zijn 5 rondjes. Met een grote glimlach keek hij daarna naar de kant waar zijn juf en ik een feestje vierden. Sinds dat moment hoorde hij erbij, had hij ook zijn plek gevonden in de klas. En zijn juffrouw kon hem met andere ogen bekijken doordat ze even afstand had kunnen nemen van haar druktemakers. 

Ouders, opvoeders en professionals zijn het eens: we willen allemaal gelukkige en gezonde kinderen die zelf verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen succesvolle toekomst. Dit bereiken we niet door kinderen zittend onderwijs te laten volgen, maar dit kunnen we wel bereiken door onderwijs aan te bieden vanuit de essentie van kinderen: beweeglijkheid, nieuwsgierigheid en de intrinsieke motivatie om de wereld te ontdekken.

"De meeste mensen weten niet dat je met lichaamsbeweging óók werkt aan je geheugen, aan je cognitieve functies." schrijft Professor Dr. Erik Scherder in zijn boek: 'Laat je brein niet zitten'. Lichaamsbeweging en cognitieve inspanning doen een beroep op dezelfde circuits in het brein; het betreft dezelfde neurale systemen. Verbindingen tussen hersengebieden waarvan we dachten dat ze alleen bedoeld zijn voor geheugenprocessen, blijken ook belangrijk te zijn voor motorische processen. Bewegen is niet alleen van belang voor de slanke lijn, maar zeker ook voor de conditie van het brein! En omdat dansen als activiteit beweging met muziek combineert - en met emotionele expressie en sociale interactie - oppert Scherder dat dans weleens de ultieme verrijkte leeromgeving kan zijn.

Het is leuk, makkelijk, beweeglijk, gezellig, creatief, snel, leerzaam, breinvriendelijk, kind-eigen en....

Nee, ik ga er geen woorden meer aan spenderen: leren door dans, beweging, muziek en spel past gewoon veel beter bij kinderen dan zittend leren. Daarom stel ik deze tutorial met instructies GRATIS beschikbaar aan iedereen die met jonge kinderen werkt. Hoe kinderen de SLO doelen voor taal en rekenen met hun lijf kunnen beleven? Kijk mee in het didactische proces en ontdek het plezier en het rendement. 

In diverse interviews vertellen politici dat zij graag samen willen werken met het veld; wij gaan dan ook graag met hen in gesprek over de toegevoegde waarde van bewegend leren voor het basisonderwijs, voorscholen, peuterspeelzalen en kinderdagopvang. Omdat deze portefeuilles bij verschillende ministeries zijn ondergebracht, hebben de volgende drie ministers onze brief ontvangen en zijn ze uitgenodigd tot een verkennend gesprek:

Drs A. Slob (OC&W) H.M. de Jonge (VWS) Drs. W. Koolmees (SZW)

De strekking van de brief
1. Onderzoeken die het nut van bewegend leren bevestigen.
2. Waarom bewegend leren de toekomst heeft.
3. Hoe het kinderen, leerkrachten, ouders en vakdocenten verrijkt.
4. Financiering met middelen die al beschikbaar zijn gesteld door het rijk.

De komende tijd lichten we steeds een stukje uit de brief uit in een blog, zodat je mee kunt lezen en de informatie ook in jouw eigen kring kunt delen. Deel 2: Hoe Bewegend Leren Verrijkt. 

Hoe het kinderen verrijkt. 

Kinderen zijn in essentie beweging: laat ze bewegen en het leren gaat vanzelf. De taal van beweging is universeel: zo kunnen alle kinderen (ongeacht de moedertaal) meedoen aan de les en leren zij vanuit hun lichaam en de zintuigen makkelijker taal en rekenen. Geen wipstoeltjes, potjes, tafels en stoelen meer als basis interieur: investeren in ruimte om te bewegen. En als het nodig is stoelen en tafels erbij.

Door te bewegen leren kinderen, ontdekken zij de wereld, zichzelf en andere mensen. Door te bewegen ontwikkelen zij hun brein en geheugen. Beweging is de motor tot het floreren van onze kenniseconomie: kinderen die veel bewegen ontwikkelen zich sociaal, emotioneel EN cognitief beter dan kinderen die te weinig bewegen. Beweging creëert een vruchtbare voedingsbodem om kinderen een lang, gelukkig en gezond leven te kunnen bieden. In connectie met zichzelf en anderen.

Voor jou! 

Kleuterleerkracht

Pedagogisch medewerker

Coach of beleidsmaker.

Wat zou jij graag willen realiseren in 2018? Wat zijn jouw wensen voor de kinderen waar jij mee werkt? En voor jezelf? Hoe ga je creatief om met de ruimte in de regels die er is en die er nog gaat komen? Meer rust en ontspanning voor jezelf? Meer bewegen? Aan de slag met spelend en ontdekkend leren? Grenzen leren aangeven en bewaken? De dag beginnen met wandelen of dansen? Creatief worden met de methodes? Een bepaalde cursus die je graag wilt volgen?

Geïnspireerd op het werk van Tiara woman's coaching, Tony Robbins, Brian Tracy, Brandon Base, Oprah Winfrey en Michael Pilarczyk maakte ik dit boekje. Goede voornemens maken zij niet; die werken namelijk niet... Deze mensen hebben veel bereikt doordat zij leerden visualiseren wat zij echt wilden en daar een plan voor te maken en het uit te voeren. Verandering begint bij jezelf. Wat ga jij komend jaar veranderen in jouw werkomgeving? 

In diverse interviews vertellen politici dat zij graag samen willen werken met het veld; wij gaan dan ook graag met hen in gesprek over de toegevoegde waarde van bewegend leren voor het basisonderwijs, voorscholen, peuterspeelzalen en kinderdagopvang. Omdat deze portefeuilles bij verschillende ministeries zijn ondergebracht, hebben de volgende drie ministers onze brief ontvangen en zijn ze uitgenodigd tot een verkennend gesprek:

Drs A. Slob (OC&W) H.M. de Jonge (VWS) Drs. W. Koolmees (SZW)

De strekking van de brief
1. Onderzoeken die het nut van bewegend leren bevestigen.
2. Waarom bewegend leren de toekomst heeft.
3. Hoe het kinderen, leerkrachten, ouders en vakdocenten verrijkt.
4. Financiering met middelen die al beschikbaar zijn gesteld door het rijk.

De komende tijd lichten we steeds een stukje uit de brief uit in een blog, zodat je mee kunt lezen en de informatie ook in jouw eigen kring kunt delen. Deel 1: Onderzoek bevestigt: Bewegend Leren Loont. 

Op deze afbeelding zien we dat kinderen in Nederland tussen 0-12 jaar onvoldoende bewegen. Hierin ligt een gedeelde verantwoordelijkheid bij het ministerie van OC&W, SZW en VWS, bij (voor)scholen, peuterspeelzalen, in de kinderopvang en bij ouders en opvoeders. Kinderen geven wel aan dat ze willen en moeten bewegen, als wij hen hierin kunnen volgen heeft dat veel voordelen. Waarom we het zo aan zouden moeten pakken, blijkt uit onderstaande onderzoeken.

Heerlijk, 2017 is bijna ten einde en 2018 gloort alweer om de hoek.
Goed dat je dit boekje gedownload hebt, dat betekent dat je vandaag staakt. Of dat je aan het nadenken bent over jouw rol als kleuterleerkracht, pedagogisch medewerker, coach of beleidsmaker. Wat zou jij graag willen realiseren dit jaar? Wat zijn jouw wensen voor de kinderen waar jij mee werkt? En voor jezelf? Hoe ga je creatief om met de ruimte in de regels die er is en die er nog gaat komen? Meer rust en ontspanning voor jezelf? Meer bewegen? Aan de slag met spelend en ontdekkend leren? Grenzen leren aangeven en bewaken? De dag beginnen met wandelen of dansen? Creatief worden met de methodes? Een bepaalde cursus die je graag wilt volgen?

Geïnspireerd op het werk van Tiara woman's coaching, Tony Robbins, Brian Tracy, Brandon Base, Oprah Winfrey en Michael Pilarczyk maakte ik dit boekje. Goede voornemens maken zij niet; die werken namelijk niet... Deze mensen hebben veel bereikt doordat zij leerden visualiseren wat zij echt wilden en daar een plan voor te maken en het uit te voeren. Verandering begint bij jezelf. Wat ga jij komend jaar veranderen in jouw werkomgeving? 

Alle peuterspeelzalen, kleuterscholen, voorscholen en kinderopvangcentra zijn anders. De managers zijn anders, de professionals zijn anders. Daarom heb ik in acht jaar een totaalpakket ontwikkeld, zodat we alle kinderen op alle locaties kunnen bereiken.

De juiste content, de juiste docent en genoeg financiele middelen om het concept duurzaam te integreren. 

• Zelf aan de slag met het team om bewegend te gaan leren? Klik voor informatie over de Online Kickstartmiddag hier. 
• Liever een uitegebreidere cursus voor het team? Klik hier. 
• Werkdrukverlaging en onder leiding van een professionele docent Taal- en Rekendans bewegend gaan leren? Klik hier 
  
• Willen jullie het allebei? Mail me voor advies: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.  
• Of wil jij als dansdocent graag Taal- en Rekendansdocent worden op de locatie waar jij al lesgeeft? Klik hier om je aan te melden voor de aankomende basiscursus Taal- en Rekendans. 

Bewegen, dansen, buitenspelen, wandelen, onderzoeken, mediteren, sporten: het mag allemaal van de onderwijsinspectie! 

HOE dan?! 

Deze vraag wordt me vaak gesteld door pedagogisch medewerkers, kleuterleerkrachten, directeuren en beleidsmakers. Er zit 'Ruimte in Regels' en er is een fleurige brochure voor samengesteld. Ik heb de belangrijkste punten voor je samengevat: 

In de wet- en regelgeving staat beschreven aan welke minimale eisen een school moet voldoen. Meestal staat er niet bij HOE dit gedaan moet worden. Scholen krijgen dus veel vrijheid om hierin keuzes te maken. Veel administratieve taken zijn dus vaak opgelegd door het bestuur, de directie of het team zelf. Plan een schoolbrede vergadering met het team en de directie en ga met elkaar op zoek naar wat jullie wel en niet vastgelegd willen hebben. In de brochure staat precies wat wel en niet verplicht is. Wat ga jij doen met de tijd die je kunt besparen? Tijd om je te laten inspireren! 

Wat is dan niet verplicht? 

• Het onderwijsaanbod

Er zijn geen richtlijnen voor het vormgeven van een week- en jaarrooster. Scholen mogen dus zelf bepalen hoeveel tijd er per week aan een vak wordt besteed en hoe het aanbod wordt verdeeld over de schoolperiode. Alle kerndoelen moeten in de schoolperiode voldoende aan bod komen. Hoe de school dat doet mag ze zelf bepalen. Dat geeft veel vrijheid in het indelen van het rooster. En het geeft ook de mogelijkheid om kerndoelen te integreren in 'leuke dingen'. Neem binnen mee naar buiten, verhuis de thematafel eens naar de speelzaal of dans ieder uur even heerlijk uitbundig op een ander liedje. Probeer het eens uit en kijk hoe blij en actief kinderen hier van worden. Er zijn zat succesvolle beweegintermezzo's te vinden op internet die je in het teamoverleg kunt bespreken. Waar gaat jullie voorkeur naar uit? 

The daily Mile: elke dag een kwartiertje hardlopen 

Smartbreaks: digitale beweegtussendoortjes 

Let's Move! Michelle Obama's initiatief brengt al 60.000 scholen in de VS dagelijks in beweging: 45 minuten leertijd = 5 minuten dansen, bewegen, plezier. 

Kommee: geeft bewust een nieuwe impuls aan buitenspelen

En zo zijn er al veel meer prachtige voorbeelden van bewegend onderwijs of meer beweging in het onderwijs. Leuk om te onderzoeken hoe het voor jullie kan werken? Het brein heeft veel behoefte aan beweging om actief te kunnen blijven.