Vanmorgen was ik bij zijn lezing in Amsterdam; actieve kinderen zijn blije kinderen. Met zijn welbekende zelfspot en grapjes, schetste hij de literatuur voor ons. Kinderen zouden veel moeten kunnen bewegen gedurende de dag, op school, op de opvang en thuis. Want, zo vervolgde hij zijn inleiding: investeren in beweging is investeren in de cognitieve ontwikkeling en in de opleidingsmogelijkheden van onze kinderen. Als kinderen opgroeien in een verrijkte omgeving, dan blijven lijf en brein gezond en blijven ze zichzelf uitdagen om de wereld te ontdekken. Zorg dus voor zo veel mogelijk uitdaging en ga fysieke dingen doen met kinderen. Bewegen, sporten, buiten spelen, wandelen, denksporten, musiceren en meer uitdagends.

Op school zitten kinderen te veel: het zou beter zijn als kinderen ook in de klas meer kunnen bewegen en spelen tijdens het leren. En natuurlijk tussendoor ook lekker twintig minuutjes naar buiten of een rondje rennen. 

Maar hoe staat de professor eigenlijk tegenover dansen? 

Tijd besparen, aandacht focussen en geïnspireerd raken.
Drie ingrediënten waardoor wij ons ontspannen gaan voelen en het idee krijgen dat we kunnen doen waar we het voor doen in het onderwijs: voor de kinderen!

Veel scholen zitten nog in dubio; een vakdocent, een conciërge of een onderwijsassistent?  Hoe investeer je het budget voor de werkdrukverlaging zodat het daadwerkelijk iets op gaat leveren voor leerkrachten en kinderen? Motoriek en muziek lijken de voorkeur te hebben, maar ondersteuning is ook nodig. In dit artikel geef ik je tips om

1. De juiste mensen met de juiste kennis op de juiste plek te krijgen.
2. Tijd en aandacht voor de leerkracht en de kinderen te creëren.
3. Geïnspireerd te raken door de extra handen op de vloer zodat het tijd bespaart en leerrendement oplevert.

Kijk eens naar de kinderen met wie jij werkt. In een onbewaakt ogenblik waarin ze zelfstandig bezig zijn. Wat zie je dan? 

Ze zijn onbevangen, energiek, ze bewegen en spelen, ze praten het liefst de hele dag met elkaar en ze hebben veel plezier. Zo zijn ze gewoon. En zo leren ze ook. Dat kinderen voldoende kansen moeten krijgen om zich (onder andere) cognitief te ontwikkelen is een feit. Maar waarom moeten ze daar stil voor zitten en stil voor zijn? 

• Goed nieuws: Aan de cognitieve ontwikkeling kan ook bewegend en spelend gewerkt worden.  
• Beter nieuws: Steeds meer mensen weten dit en steeds meer voorscholen, kleuterscholen en basisscholen gaan bewegend leren. 
• Het beste nieuws: Onderzoeken tonen het aan, in de praktijk blijkt het goed te werken en de politiek is er ook mee aan de slag. 

In deze blog introduceer ik het zee spel: een beredeneerd praktijkvoorbeeld van bewegend leren voor de laatste weken van het seizoen. Zowel voor peuters, kleuters, middenbouw en bovenbouw. Daaronder staan verwerkingstips, de doelen waaraan we werken, hoe beweging alle ontwikkelingsgebieden tegelijk raakt en tot slot wat relevante onderzoeken. En ouderbetrokkenheid natuurlijk! 

Het Zee Spel

Bewegend Leren is ook Buiten Leren. Gisteren hebben onze cursisten 'Het Zee Spel' bedacht en ik deel het graag met je. Leuk voor de laatste weken van het seizoen: een schoolbreed project voor peuters, kleuters, middenbouw en bovenbouw. 

Benodigdheden peuters: 

1 Zee (douchegordijn) 
1 Strandbal

Benodigdheden kleuters en oudere kinderen: 
5 Zeeën (douchegordijn) 
5 Strandballen

Sla de krant open en het gaat erover: bewegend leren en talloze prachtige nieuwe initiatieven, methodes en co creaties die opbloeien om onze kinderen bewegend te kunnen laten leren.

Waarom? Hierom! 

> klik rechtsboven op het tandwieltje om dit bericht door te sturen of te printen. 

1. Kinderen moeten veel bewegen; al vanaf de geboorte. 

2. Het brein profiteert van beweging: motoriek en geheugen betreffen zelfs dezelfde neurale systemen. 

3. Dans combineert beweging met muziek en zou hypothetisch de ideale leeromgeving kunnen zijn. 

4. De kleine hersenen zijn verantwoordelijk voor het leren van nieuwe bewegingen. Dit hersendeel is actiever bij beweging op muziek (dans) dan bij beweging zonder muziek. 

5. Wanneer kinderen zich motorisch onvoldoende ontwikkeld hebben, dit ook van invloed is op de leerprestaties. Daarom is bewegen voor jonge kinderen een daadwerkelijke levensbehoefte.

6. In de jonge kind periode (0-6) worden veel belangrijke functies grotendeels ontwikkeld door het kind te laten spelen, ontdekken en bewegen. Ontwikkelt een kind deze vaardigheden voor het zevende levensjaar niet, dan ontstaan er op latere leeftijd leer- en gedragsproblemen.

Mooi weer: Mooi nieuws! 

Naar aanleiding van onze brief naar de ministeries van OC&W, VWS en SZW heb ik al aardig wat mailcorrespondentie en telefoongesprekken gevoerd met de directie primair onderwijs en de directie sport. Sinds 23 mei is ook Dhr. Van Nispen betrokken in verband met zijn initiatiefwet voor meer beweging in het primair onderwijs. 

Op 11 juni gaan wij op gesprek bij het ministerie van VWS en OC&W zal ook aanschuiven. Natuurlijk hopen we dat er ook een afgezant van SZW present zal zijn. Het is pas compleet als de kinderen, ouders en professionals in de kinderopvang ook kunnen profiteren van dans- en bewegingslessen van professionals uit de buurt, aangezien de eerste duizend dagen van een kinderleven het meest belangrijk zijn voor de ontwikkeling.

Meer beweging: gym EN dans natuurlijk. 

Samen met de MBO en HBO dansvakopleidingen, de Kunstenbond, Dansbelang, LKCA, Vereniging voor Dans Onderzoek en daCi Nederland richten wij onze communicatie naar Van Nispen. Hij gaat voor meer beweging in het primair onderwijs, onder begeleiding van een professioneel opgeleidde docent. En dat is nodig. Hierin staan wij dan ook vierkant achter hem en de initiatiefwet. Uit correspondentie blijkt dat hij het aanleren van bewegingsvaardigheden belangrijk vindt en dat gymlessen van een vakdocent met een ALO diploma vooral ingezet worden als oplossing. Ik informeer hem regelmatig over hoe dans hiervoor ingezet kan worden, onder leiding van een gediplomeerd dansdocent: 

Ouders, opvoeders en professionals zijn het eens: we willen allemaal gelukkige en gezonde kinderen die zelf verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen succesvolle toekomst. Dit bereiken we niet door kinderen zittend onderwijs te laten volgen, maar dit kunnen we wel bereiken door onderwijs aan te bieden vanuit de essentie van kinderen: beweeglijkheid, nieuwsgierigheid en de intrinsieke motivatie om de wereld te ontdekken.

"De meeste mensen weten niet dat je met lichaamsbeweging óók werkt aan je geheugen, aan je cognitieve functies." schrijft Professor Dr. Erik Scherder in zijn boek: 'Laat je brein niet zitten'. Lichaamsbeweging en cognitieve inspanning doen een beroep op dezelfde circuits in het brein; het betreft dezelfde neurale systemen. Verbindingen tussen hersengebieden waarvan we dachten dat ze alleen bedoeld zijn voor geheugenprocessen, blijken ook belangrijk te zijn voor motorische processen. Bewegen is niet alleen van belang voor de slanke lijn, maar zeker ook voor de conditie van het brein! En omdat dansen als activiteit beweging met muziek combineert - en met emotionele expressie en sociale interactie - oppert Scherder dat dans weleens de ultieme verrijkte leeromgeving kan zijn.

Vandaag feliciteer ik Michiel van Nispen met het indienen van de initiatiefwet met betrekking op het bewegingsonderwijs in het primair onderwijs. Het valt mij op dat beweging eigenlijk alleen maar gezien wordt als gymnastiek, terwijl dans ook een bewegingsvorm is die bijdraagt aan de fysieke, sociale, emotionele en cognitieve ontwikkeling van kinderen op de basisschool.

Daarom heb ik hem een concreet voorstel gedaan met betrekking tot het verbreden van de term 'bewegingsonderwijs'. Dit voorstel heeft betrekking op het volledig dossier 34398. We zijn hier al langer over in gesprek met de ministeries van OC&W, VWS en SZW. Onze contacten hebben deze mail ook ontvangen om eea te kunnen bespoedigen. Lees mee in de correspondentie en laat ons (en de ministeries) ook weten hoe jij erover denkt. 

In diverse interviews vertellen politici dat zij graag samen willen werken met het veld; wij gaan dan ook graag met hen in gesprek over de toegevoegde waarde van bewegend leren voor het basisonderwijs, voorscholen, peuterspeelzalen en kinderdagopvang. Omdat deze portefeuilles bij verschillende ministeries zijn ondergebracht, hebben de volgende drie ministers onze brief ontvangen en zijn ze uitgenodigd tot een verkennend gesprek:

Drs A. Slob (OC&W) H.M. de Jonge (VWS) Drs. W. Koolmees (SZW)

De strekking van de brief
1. Onderzoeken die het nut van bewegend leren bevestigen.
2. Waarom bewegend leren de toekomst heeft.
3. Hoe het kinderen, leerkrachten, ouders en vakdocenten verrijkt.
4. Financiering met middelen die al beschikbaar zijn gesteld door het rijk.

De komende tijd lichten we steeds een stukje uit de brief uit in een blog, zodat je mee kunt lezen en de informatie ook in jouw eigen kring kunt delen. Deel 2: Hoe Bewegend Leren Verrijkt. 

Hoe het kinderen verrijkt. 

Kinderen zijn in essentie beweging: laat ze bewegen en het leren gaat vanzelf. De taal van beweging is universeel: zo kunnen alle kinderen (ongeacht de moedertaal) meedoen aan de les en leren zij vanuit hun lichaam en de zintuigen makkelijker taal en rekenen. Geen wipstoeltjes, potjes, tafels en stoelen meer als basis interieur: investeren in ruimte om te bewegen. En als het nodig is stoelen en tafels erbij.

Door te bewegen leren kinderen, ontdekken zij de wereld, zichzelf en andere mensen. Door te bewegen ontwikkelen zij hun brein en geheugen. Beweging is de motor tot het floreren van onze kenniseconomie: kinderen die veel bewegen ontwikkelen zich sociaal, emotioneel EN cognitief beter dan kinderen die te weinig bewegen. Beweging creëert een vruchtbare voedingsbodem om kinderen een lang, gelukkig en gezond leven te kunnen bieden. In connectie met zichzelf en anderen.

Kinderen die zich ontwikkelen door beweging, ontwikkelen zich beter dan kinderen die weinig of niet bewegen. Leren met je lijf is kind eigen, gezond, leuk en breinvriendelijk. Het biedt meer ontwikkelingsrendement en hoge ouderbetrokkenheid. Het werkt: onderzoek toont het aan en ruim 500 jonge kind locaties in Nederland hebben het al gesignaleerd. Zou je dit ook wel willen? Bij jou op locatie? We dagen je graag uit: ontvang vier weken lang onze dansdocent bij jou op locatie om zelf de proef op de som te nemen. 

De meerwaarde van dans.

Peuters en kleuters leren alles in hun eigen tempo. En dat gaat nu eenmaal zoals kinderen zijn: speels, beweeglijk, met veel geluid en geschater. Ontdekkend met concrete materialen en in interactie met andere kinderen en volwassenen. Je voelt het als professional zelf vast ook al aan: kinderen hebben meer ruimte, tijd en aandacht nodig om te bewegen. 

Onze docenten realiseren dit dagelijks door Taaldans en Rekendans in te zetten. Vanuit dans ontdekken kinderen op verschillende manieren concepten uit het taal- en rekenonderwijs. Door het fysieke geheugen en de beleving aan te spreken, 'weten' kinderen van binnenuit hoe concepten werken en leren we ze geen kunstjes aan van buitenaf. Het lichaam als leerinstrument geeft bovendien op een natuurlijke manier handen en voeten aan de sociaal-emotionele ontwikkeling, de soft skills en de doelen voor motoriek, kunst, taal en rekenen. 

In zijn boek "Laat je brein niet zitten!" oppert Erik Scherder dat dans weleens de ultieme verrijkte leeromgeving kan zijn. Kun je het je voorstellen? Dit omdat dans als activiteit beweging combineert met muziek, emotionele expressie en sociale interactie. Wetenschapsjournalist Mark Mieras beweert zelfs dat kunsteducatie broodnodig is voor een optimale ontwikkeling van het kinderbrein. Meer onderzoek lezen? Klik hier. 

Het Proefles Pakket bij jullie op locatie.

Na tien jaar ontwikkelen en opbouwen, zijn wij met ons docententeam klaar om bij jou op de werkvloer te laten zien wat Taal- en Rekendanslessen voor jullie kunnen betekenen. Dit doen we niet online; maar live bij jullie op locatie. Wij vinden het namelijk belangrijk dat alle beschikbare tijd, ruimte, aandacht en geld naar de kinderen gaat. Dus voor ons geen marketing campagne van tienduizenden euro's of dure overhead. Daar investeren wij niet in. Wij zetten in op sociaal en duurzaam ondernemen; de kracht van dans live laten spetteren. 

Bijvoorbeeld: Jullie locatie heeft 2 peutergroepen en 3 kleutergroepen. Vraag per mail het proeflespakket bij mij aan (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. ) en ik neem contact op om de rest voor jullie te regelen. Van offerte tot subsidie en een docent in de buurt. De docent ontwikkelt een lessenserie op basis van jullie thema, methode en/of begrippenlijsten, met concrete materialen, muziek, dans, spel en plezier. In overleg worden de 4 lesdagen vastgesteld: alle vijf de groepen krijgen gedurende 3 weken 3x 45 minuten Taal- en Rekendans. De vierde les is een ouder/kind afsluiting. Hieronder is visueel weergegeven hoe het in elkaar zit: 

In diverse interviews vertellen politici dat zij graag samen willen werken met het veld; wij gaan dan ook graag met hen in gesprek over de toegevoegde waarde van bewegend leren voor het basisonderwijs, voorscholen, peuterspeelzalen en kinderdagopvang. Omdat deze portefeuilles bij verschillende ministeries zijn ondergebracht, hebben de volgende drie ministers onze brief ontvangen en zijn ze uitgenodigd tot een verkennend gesprek:

Drs A. Slob (OC&W) H.M. de Jonge (VWS) Drs. W. Koolmees (SZW)

De strekking van de brief
1. Onderzoeken die het nut van bewegend leren bevestigen.
2. Waarom bewegend leren de toekomst heeft.
3. Hoe het kinderen, leerkrachten, ouders en vakdocenten verrijkt.
4. Financiering met middelen die al beschikbaar zijn gesteld door het rijk.

De komende tijd lichten we steeds een stukje uit de brief uit in een blog, zodat je mee kunt lezen en de informatie ook in jouw eigen kring kunt delen. Deel 1: Onderzoek bevestigt: Bewegend Leren Loont. 

Op deze afbeelding zien we dat kinderen in Nederland tussen 0-12 jaar onvoldoende bewegen. Hierin ligt een gedeelde verantwoordelijkheid bij het ministerie van OC&W, SZW en VWS, bij (voor)scholen, peuterspeelzalen, in de kinderopvang en bij ouders en opvoeders. Kinderen geven wel aan dat ze willen en moeten bewegen, als wij hen hierin kunnen volgen heeft dat veel voordelen. Waarom we het zo aan zouden moeten pakken, blijkt uit onderstaande onderzoeken.